Wet verplichte Geestelijke Gezondheidszorg (Wvggz)

Het kan zijn dat mensen zichzelf of anderen iets dreigen aan te doen door een psychiatrische aandoening. Soms is dan verplichte geestelijke gezondheidszorg nodig. Op grond van de Wet verplichte ggz (Wvggz) vormt de gemeente een extra toegang tot verplichte zorg. Professionals in de geestelijke gezondheidszorg of het Openbaar Ministerie kunnen ook verplichte zorg voor een inwoner aanvragen bij de rechter.

Uiterste redmiddel

Verplichte geestelijke gezondheidszorg is een uiterst redmiddel en wordt alleen ingezet als er echt geen andere oplossing mogelijk is. Het heeft natuurlijk de voorkeur om al eerder en op vrijwillige basis de juiste hulp en zorg te bieden aan inwoners die dat nodig hebben. In de gemeente werken we hiervoor samen met veel partijen. Bijvoorbeeld met welzijnsorganisaties, het maatschappelijk werk, de woningcorporaties, zorgorganisaties, vrijwilligers en nog veel meer. Het gaat dan bijvoorbeeld om begeleiding bij zelfstandig wonen, hulp bij de financiën of het aanpakken van een verslaving. Soms gaat het echter mis en dan kan de Wvggz uitkomst bieden.

Melding psychische hulp doen

In de Wet verplichte ggz is opgenomen dat iedereen die zich zorgen maakt dat iemand een gevaar is voor zichzelf of anderen, dit kan melden bij de gemeente. Deze melding moet gedaan worden bij de gemeente waar de persoon met psychische problemen woont.Familie, naasten of buren merken namelijk vaak als eerste dat het met iemand niet goed gaat. Het is belangrijk om dit te melden voordat de situatie ernstig wordt. De betrokkene kan dan zo snel mogelijk hulp krijgen.

Denk je dat iemand dringend psychische hulp nodig heeft? Je kunt dan een melding doen in het kader van de Wet verplichte ggz (Wvggz) bij De Vraagwijzer. Een medewerker van de Vraagwijzer stelt je een aantal vragen om vast te stellen of het een melding in het kader van de Wvggz betreft. Als de inschatting is dat er mogelijk verplichte zorg nodig is, wordt je melding doorgezet naar het Algemeen Maatschappelijk Werk. Vanuit het Algemeen Maatschappelijk Werk wordt dan contact met je opgenomen. Je kunt dan uitleggen wat er aan de hand is en waarom je je zorgen maakt.

Verplichte zorg is ingrijpend en wordt alleen ingezet in ernstige situaties waarin iemand zelf niet mee wil werken aan zorg. De Wvggz biedt dus niet voor iedereen een oplossing.

Verder gelden voor het opleggen van verplichte zorg strenge eisen. Kijk voordat je een melding doet of één van de volgende situaties aan de hand is en waar je dan het beste terecht kunt:

Je doet de melding in de gemeente waar degene waar je je zorgen over maakt woont.
Is er sprake van een vorm van dementie, een andere aan ouderdom gerelateerde aandoening of een verstandelijke beperking? Neem dan contact op met de betrokken zorgaanbieder of het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) voor hulp op basis van de Wet Zorg en Dwang.
Bij sociale problemen zoals overlast, burenruzies of behoefte aan opvoedondersteuning biedt de Wvggz géén oplossing. Afhankelijk van je vraag kun je dan bijvoorbeeld terecht bij het Centrum voor Jeugd en Gezin, het Algemeen Maatschappelijk Werk of de gemeente.

Acute crisis?

Is er sprake van een acute psychische crisis? Bel dan de huisarts of 112. De hulp wordt dan onmiddellijk ingezet en een psychiater beoordeelt of verplichte zorg noodzakelijk is. De burgemeester toetst daarna of het zware middel van verplichte zorg terecht is ingezet; hij beslist over het nemen van een crisismaatregel.

Na jouw melding onderzoekt het Algemeen Maatschappelijk Werk Midden-Limburg namens de gemeente of er mogelijk verplichte zorg nodig is. Een maatschappelijk werker voert het onderzoek uit en adviseert daarna de gemeente. Zij gaan daarbij altijd in gesprek met de melder en proberen altijd met de betrokken persoon zelf te spreken. In een verkennend onderzoek wordt naar een aantal zaken gekeken:

Lijkt er inderdaad sprake te zijn van een psychische stoornis?
Hoe ernstig is de situatie, hoe schatten we de kans dat de betrokkene een gevaar is voor zichzelf of anderen?
Zijn er nog mogelijkheden voor vrijwillige zorg of hulp?

Als de gemeente vindt dat het noodzakelijk is verplichte zorg in te zetten, dan vraagt de gemeente aan de Officier van Justitie om een zorgmachtiging bij de rechter aan te vragen. Het Openbaar Ministerie vraagt een onafhankelijk psychiater om verder onderzoek te doen en om een medische beoordeling te doen dat echt sprake is van psychische problemen. De rechter beslist uiteindelijk mede op basis van de medische beoordeling of verplichte zorg wordt ingezet.

Verplichte zorg is zeer ingrijpend voor de betrokkene. Het wordt alleen ingezet als het echt niet anders kan. Verplichte zorg wil niet zeggen dat de betrokkene altijd wordt opgenomen; het kan ook zijn dat zorg thuis wordt ingezet.

Ben je een naast familielid?

Ben je een naast familielid en nauw verbonden met betrokkene? Dan verneem je binnen 14 dagen nadat je melding met je is besproken, de uitkomst van het verkennend onderzoek. Als je het niet eens bent met de uitkomst, heb je het wettelijk recht om te eisen dat de Officier van Justitie de zaak toch onderzoekt. Je kunt in jouw gesprek met de gemeente vragen of dat voor je het geval is.

Geen terugkoppeling

Als je geen naast familielid bent van de betrokkene, dan voeren wij het verkennend onderzoek uit maar kunnen wij je niet over de uitkomst informeren. Dat valt onder iemands privacy.

Wil je meer weten over de Wvggz en waarom deze is ingevoerd? Kijk voor meer informatie op de website www.dwangindezorg.nl

Video met uitleg over de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg, de voorwaarden en crisismaatregelen.

Je kunt deze video ook via de website van Youtube bekijken.

Op deze pagina staat een video. Deze is alleen te bekijken als in uw webbrowser javascript staat ingeschakeld.

De Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg in vogelvlucht

Wanneer het gedrag van een persoon als gevolg van zijn psychische stoornis leidt tot ernstig nadeel voor zichzelf en/of anderen, dan biedt de Wet verplichte ggz de mogelijkheid tot het opleggen van verplichte zorg.
Vormen van verplichte zorg zijn bijvoorbeeld het toedienen van medicatie, insluiten of het uitoefenen van toezicht op de patiënt. Dit kan overal waar de persoon is, zowel bij de patiënt thuis, poliklinisch of klinisch.
Diegene die verplichte zorg thuis of poliklinisch krijgt, kan zo dichter bij zijn familie en vrienden zijn en blijven deelnemen aan de samenleving.
Wanneer verplichte zorg in de eigen omgeving echt niet kan, dan is opname in een accommodatie ook mogelijk.
De uitgangspunten zijn als volgt:

Verplichte zorg alleen als het echt niet anders kan.
Naasten van de patiënt worden betrokken.
Bevorderen van deelname aan het maatschappelijk leven.
en te allen tijde wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de wensen en voorkeuren van de patiënt.

Hoe krijgt iemand verplichte zorg?

Wanneer je denkt dat iemand ondersteuning, zorg of verplichte zorg nodig heeft dan kan er bij het college van burgemeesters en wethouders hiervan melding worden gedaan. Eenieder mag zo’n melding doen.
De gemeente start hierop een zogeheten verkennend onderzoek. Binnen twee weken bepaalt de gemeente of deze melding. Aanleiding is om bij de officier van justitie een verzoek te doen voor de aanvraag van een zorgmachtiging.

De Wet verplichte GGZ kent twee procedures. Een Zorgmachtiging en een Crisismaatregel.

Bij beide procedures moet altijd een onafhankelijke psychiater betrokken zijn. Deze expert beoordeelt de situatie en schrijft altijd een medische verklaring.

De officier van justitie beslist of een aanvraag voor de machtiging wordt gedaan. Wanneer hij positief beslist, wijst hij een geneesheer-directeur aan. De geneesheer-directeur is verantwoordelijk voor het doen aanleveren van onder andere het Zorgplan en de medische verklaring.

De Crisismaatregel

Als er ‘acuut gevaar’ dreigt moet snel worden gehandeld. Dit kan door een crisismaatregel. Alle vormen van verplichte zorg kunnen hierbij door de burgemeester worden opgelegd. Voorafgaand aan de crisismaatregel kan tijdelijk verplichte zorg worden geleverd.

Dus waarom de wet verplichte ggz?

De wet:

Bepaalt hoe je kunt ingrijpen als een patiënt gedrag vertoont dat leidt tot ernstig nadeel als gevolg van zijn psychische stoornis.
Zorgt ervoor dat de rechten van de patiënt altijd op één staan.
Benadrukt de zorgvuldigheid waarmee we moeten handelen als we een patiënt zijn of haar vrijheid ontnemen of gedwongen behandelen.

Facebook X WhatsApp LinkedIn

Ga (terug) naar: